Oogst en teelt van koffie
Teelt van Groene Koffiebonen in het Land van Herkomst
De productie van groene koffiebonen is een complex proces dat begint met de teelt van de koffieplant en eindigt met de oogst en verwerking van de bonen. Dit proces vindt hoofdzakelijk plaats in de zogenaamde “koffiegordel”, een geografische zone rond de evenaar waar de klimatologische omstandigheden optimaal zijn voor koffieteelt.
Elk stadium – van de aanplant tot de verwerking – speelt een cruciale rol in de uiteindelijke smaak en kwaliteit van de koffie. Dit complexe en arbeidsintensieve proces vormt de basis van een wereldwijde industrie die miljoenen boeren en arbeiders ondersteunt.
Koffieplanten gedijen het best in volgende omstandigheden:
* tropische klimaten met temperaturen tussen 18°C en 24°C
* een gemiddelde jaarlijkse neerslag van 1.500 tot 2.500 mm
* een goed doorlatendee voedingsrijke bodem
* tussen 600 en 2.200 meter boven zeeniveau
Er zijn twee belangrijke soorten koffieplanten: Coffea Arabica en Coffea Canephore (robusta).
Koffieplanten worden meestal gekweekt uit zaden in schaduwrijke kwekerijen. Na 6 tot 12 maanden worden de jonge planten overgeplaatst naar de plantages. Het duurt gemiddeld 3 tot 5 jaar voordat een koffieplant zijn eerste vruchten draagt. De planten blijven doorgaans productief gedurende 20 tot 30 jaar, mits goed onderhouden.
Koffieplanten vereisen regelmatige zorg om ziekten en plagen te voorkomen, zoals de “koffieroest” (Hemileia vastatrix) en de koffiebeskever (Hypothenemus hampei).
Oogst van Groene Koffiebonen in het Land van Herkomst
De oogsttijd varieert per regio en wordt beïnvloed door het klimaat en de hoogte. In veel landen is er één oogstseizoen per jaar, terwijl sommige regio’s, zoals Colombia en Kenia, twee oogsten per jaar hebben. De rijping van de bessen kan tussen 6 en 11 maanden duren.
Er zijn twee hoofdmethode voor de oogst van koffie:
- Handmatige pluk (Selective Picking):
- Arbeiders plukken alleen de rijpe, rode bessen, wat resulteert in een hogere kwaliteit koffie.
- Mechanische oogst (Strip Picking):
- Alle bessen worden tegelijk geplukt, ongeacht rijpheid, met machines of handmatig door de takken te strippen.
Natte Verwerking (Washed Process)
- De bessen worden in waterbassins geplaatst; onrijpe en slechte bessen drijven en worden verwijderd.
- De pulp wordt mechanisch verwijderd, waarna de bonen worden gefermenteerd om slijmresten te verwijderen.
- De bonen worden vervolgens gewassen en gedroogd op betonnen patio’s of in mechanische drogers.
- Resultaat: een schonere en helderdere koffiesmaak.
Droge Verwerking (Natural Process)
- De bessen worden direct in de zon gedroogd, waarbij de pulp en schil intact blijven.
- Gedurende enkele weken worden de bessen regelmatig gekeerd om schimmelvorming te voorkomen.
- Na het drogen wordt de buitenste laag verwijderd.
- Resultaat: een zoetere, fruitigere koffiesmaak.
Halfgewassen Methode (Honey Process/Pulped Natural)
- De pulp wordt verwijderd, maar een deel van het slijm blijft achter op de bonen.
- De bonen drogen met dit slijm, wat zorgt voor een complexere en zoetere smaak.
Weetjes over zeevracht
De transporttijd varieert afhankelijk van de herkomst:
- Brazilië – België: 14-21 dagen
- Vietnam – België: 25-35 dagen
- Colombia – België: 12-18 dagen
- Ethiopië – België: 20-30 dagen
De exacte duur is afhankelijk van verschillende factoren, waaronder:
- Type schip en route: Rechtstreekse routes zijn sneller dan die met tussenstops.
- Weersomstandigheden: Stormen of ruwe zee kunnen vertraging veroorzaken.
- Havencongestie: Drukte in de vertrek- of aankomsthaven kan leiden tot extra wachttijd.
- Douaneformaliteiten: Zowel in Brazilië als in België kunnen controles de afhandelingstijd beïnvloeden.